Too much regulation kills innovation

Anja Palamerts

Belgian Presidency Conference on Innovation Procurement

Tijdens de Belgian Presidency Conference on Innovation Procurement verzorgde Saskia Van Uffelen een gepassioneerde speech over o.a. communicatie, verandering, langetermijndenken en luisteren. Wil je meer weten? Lees dan haar boek "Durven voor morgen: Leiden, werken, leren en leven in een digitale wereld".

Een van haar uitspraken was: “Too much regulation kills innovation”. En ja, daar voelde ik me toch door aangesproken. De wetgeving rondom overheidsopdrachten is zeer gedetailleerd, en ik geef toe dat ik hieraan bijdraag; zelfs in mijn bestekken wordt het algemene kader uitvoerig beschreven. In mijn “technische bepalingen” streef ik echter naar meer vrijheid en moedig ik mijn opdrachtgevers aan om “duurzaam” te denken en vooral functionele eisen te stellen. Geen gedetailleerde beschrijvingen zoals “een witte tafel van 100 x 150, op 3 poten met afgeronde hoeken, dikte blad van 2.5 cm”, maar eerder een ruimere omschrijving zoals "we wensen een witte tafel die groot genoeg is om 4 personen aan te zetten en die in dit interieur past". Dat geeft inschrijvers/leveranciers de mogelijkheid om veel creatiever met de vraag om te gaan.

Duurzaam

“Duurzaam” betekent niet alleen ecologisch, maar ook dat we naar de sociale en ethische gevolgen van onze overheidsopdrachten kijken. Is het bijvoorbeeld realistisch om in deze opdracht mensen in te schakelen die minder toegang hebben tot de arbeidsmarkt? Kunnen we innovatie bevorderen? Kunnen we mensen laten dromen en innovatieve voorstellen doen?

In sommige gevallen, zoals bij de aankoop van WC-papier, is er weinig ruimte voor innovatie. Maar bij andere projecten kan dit gemakkelijker zijn. We zijn soms zo vastgeroest in ons denken dat we bepaalde zaken als “evident” beschouwen. Bijvoorbeeld, dat “prijs” de belangrijkste factor is. Nee, dat is het echt niet. Wat echt belangrijk is, is dat het gekochte product naar behoren functioneert, dat de dienst-na-verkoop vriendelijk en behulpzaam is, en dat de leverancier in moeilijke situaties met nieuwe oplossingen komt. Het vasthouden aan het toekennen van 70 punten aan “prijs” is iets uit vervlogen tijden. Net zoals het laten beslissen van politici over wie aangeschreven moet worden in sommige bestekken. Dit creëert direct een sfeer van schimmige afspraken, ons-kent-ons en achterkamerpolitiek.

Transparantie, niet-discriminatie, mededinging en gelijke behandeling zijn de kernwaarden van onze wetgeving, maar helaas worden ze niet altijd gerespecteerd.

Strafwetboek

Op het congres van vorige week bracht een zeer hoge ambtenaar me op de hoogte van een vonnis van het Grondwettelijk Hof (toch niet de minste) uit 2021. Het betreft het Arrest nr. 42/2021 van 11 maart 2021. In dit arrest wordt gesteld dat Artikel 314 van het Strafwetboek wordt beschouwd als een middel om gunningsfraude te bestrijden. Het niet naleven van de regelgeving met betrekking tot overheidsopdrachten kan op grond van deze bepaling ook strafrechtelijk worden bestraft. Met andere woorden, als een aanbesteder opzettelijk overheidsopdrachten opsplitst (saucissonneert) om bepaalde bekendmakingsverplichtingen te omzeilen, loopt hij het risico op strafrechtelijke sancties. Voor de duidelijkheid, dit kan resulteren in een gevangenisstraf van vijftien dagen tot zes maanden en een geldboete van honderd euro tot drieduizend euro. Heeft nog iemand zin om krampachtig vast te houden aan het niet bekendmaken? Ik in ieder geval niet.

Vrijheid, blijheid!

Hiermee pleit ik voor wat meer vrijheid en minder regulering. Het is belangrijk om een duidelijk kader te hebben met heldere spelregels, maar het verstikken van creativiteit is iets anders. Met deze woorden roep ik aanbesteders op om wat minder krampachtig vast te houden aan de regels, en ik doe een beroep op inschrijvers om niet op ieder woord te reageren en direct naar de rechtbank te stappen. Laten we streven naar meer innovatie, creativiteit en oplossingsgericht denken aan beide kanten van de tafel.

Voel je je aangesproken? We helpen je graag om meer oplossingsgericht te werken, te schrijven, aan te bieden en te onderhandelen.

Met lentefrisse groeten Anja en laat de paaseitjes smaken!

Volg onze updates:   LinkedIn pagina

Komende opleidingen

Update wetgeving overheidsopdrachten

Sinds juni 2021 hebben er aanzienlijke wijzigingen plaatsgevonden in het juridische kader van overheidsopdrachten. We geven een overzicht van de relevante wetten en Koninklijke Besluiten (KB's), inclusief praktische tips en voorbeelden. Ook zullen we wetsontwerpen bespreken.

Duurzaam aankopen

Wat omvat duurzaam aankopen precies? Beperkt het zich tot het ecologische aspect, of zijn er nog andere aspecten om rekening mee te houden? Is circulair aankopen hetzelfde als duurzaam aankopen, en zijn er verplichte ISO-normen van toepassing? Hoe integreer ik dit correct in mijn bestek, zowel bij de selectie- en gunningscriteria als in de uitvoeringsvoorwaarden?
.